Wat is Greenwashing en hoe herken je het?

Consumenten kiezen tegenwoordig veel vaker voor duurzamere producten. Hoewel dit een positieve trend is maken merken hier maar al te graag, vaak ten onrechte, gebruik van. 

Wanneer een merk gebruikt maakt van slogans, afbeeldingen en advertenties om de consument te overtuigen dat ze een milieuvriendelijk product aanbieden terwijl dit niet het geval is, noem je dit greenwashing. 

Greenwashing is er niet om de planeet te redden: het maakt gebruik van de groeiende belangstelling van consumenten voor duurzaamheid om de omzet te vergroten. Zonder echt te handelen in het belang van de planeet.

Voor multinationals met bijna onbeperkte marketingbudgetten is het helaas eenvoudig om misleidende advertenties te ontwerpen. Advertenties die erin slagen hun "niet zo duurzame” producten te verkopen aan goedwillende consumenten, die de kennis nog niet hebben om hier doorheen te zien.

Dat gezegd hebbende groeit gelukkig ook het aantal bedrijven dat zich daadwerkelijk inzet voor het milieu. Zij zijn, naast de consument, ook slachtoffers van greenwashing.

In dit artikel lees je:

• Wat is greenwashing?
• Wat is het verschil tussen greenwashing en duurzame marketing?
• Hoe herken je greenwashing?
• Voorbeelden van greenwashing door bekende bedrijven
• Greenwashing van verpakkingen & alternatieve materialen

Hoewel greenwashing een verontrustende trend is, is het voor veel bedrijven waarschijnlijk de eerste stap in de goede richting.

Wanneer een bedrijf in naam van het milieu innoveert en nieuwe dingen probeert, is dat een belangrijke verbetering. Een duurzame strategie uitvoeren is niet altijd even gemakkelijk en vanzelfsprekend.

Dat gezegd hebbende, flagrante greenwashing door grote bedrijven is niet cool.

Aan het einde van dit artikel weet je precies wat greenwashing is, hoe je het kunt herkennen en waar je op moet letten als consument.

Wat is Greenwashing?

Greenwashing houdt in dat een bedrijf een groen imago uitdraagt ​​terwijl het in werkelijkheid weinig doet voor het milieu.

Met andere woorden:

Greenwashing is een misleidende vorm van marketing waarmee wordt beweert dat de producten, het beleid en de doelen van het bedrijf milieuvriendelijk zijn, terwijl het uiteindelijk vooral gaat om het vergroten van de winst.

Dit zie je vooral gebeuren bij grote bedrijven die milieuvriendelijke marketing campagnes lanceren. Wanneer je de beweren in deze campagnes onder de loep neemt zul je zien dat er meer is uitgegeven aan de marketing campagne zelf dan aan het uitvoeren van de duurzame praktijken.

Wat is het verschil tussen greenwashing en duurzame marketing?

Gelukkig zijn er ook een aantal topmerken die wel daadwerkelijke milieuvriendelijke producten leveren. Maar hoe weten we nu dat het hier gaat om echte duurzaamheid en niet om greenwashing?

Het verschil zit hem in het feit dat hun beweringen worden ondersteund door (internationaal) erkende certificaten en normen vanuit de overheid. 

En dat is niet alles: ze communiceren op een open en transparante manier. Dit is vaak niet het geval bij bedrijven die aan greenwashing doen.

Dus wat is nu het verschil tussen greenwashing en duurzame marketing?

Duurzame marketing is geen eenvoudige term om te definiëren omdat er zeker wel wat overlap plaatsvind met greenwashing.

Maar in de kern gaat het om het volgende:

Duurzame marketing is het aanprijzen van producten op basis van hun milieuvriendelijke eigenschappen.

Een goed voorbeeld van een bekend duurzaam merk is The Body Shop.

Als grote franchiseorganisatie weet het bedrijf dat het zaak is om te begrijpen wat hun klanten belangrijk vinden. Zo kunnen ze een product leveren die aan die vraag voldoet.

Hieronder een voorbeeld van de Enrich not Exploit campagne van The Body Shop die over de hele wereld werd gezien als oprecht en effectief in haar doelstellingen.

Combineer dit met een succesvol track record op het gebied van milieubescherming en social activisme en je ziet dat The body Shop merk is dat duurzame marketing tot en hoger niveau tilt.

Het outdoormerk Patagonia is ook een goed voorbeeld van duurzame marketing. Het merk geeft openlijk toe dat het niet perfect is; ze gebruiken fossiele brandstoffen bij het produceren van sommige producten.

Maar door open en transparant te communiceren kunnen klanten zelf een weloverwogen en geïnformeerde keuze maken.

Het bedrijf zet zich op meerdere manieren in voor het milieu:

• Ze ondersteunen milieuactivisme op lokaal niveau
• Ze doneren miljoenen om duurzame landbouw te ondersteunen
• Ze experimenteren met nieuwe materialen om het gebruik van fossiele brandstoffen in de toekomst volledig te kunnen verbannen.

Hier is een voorbeeld van hoe Patagonië klanten en fans verbindt met klimaatbijeenkomsten en evenementen bij hen in de buurt:

Het bedrijf weet dat het een groter publiek kan aanspreken als het zou lijken alsof ze helemaal geen gebruik maken van fossiele brandstoffen. In plaats daarvan financieren ze activisme en onderzoek om een duurzame oplossing of alternatief te vinden.

Deze transparantie bevordert de duurzaamheid van het merk.

Dit model van 'niet perfect maar we proberen' is er een waar wij, als Packhelp, een voorbeeld aan nemen.

Door open te zijn over het feit dat er tijdens de productie van sommige producten in ons aanbod petroleum wordt gebruikt, geven we onze klanten de transparantie die nodig is om zelf een geïnformeerde keuze te maken.

Hoe herken je greenwashing?

Twijfel je nog of je favoriete merk nu aan greenwashing doet of dat het toch gaat om duurzame marketing?

Dit zijn een paar manieren waarop je greenwashing kunt herkennen:

• Het klinkt te mooi om waar te zijn. Klinken de uitspraken te ambitieus? Is de communicatie overdreven en misschien zelfs een beetje dramatisch? Dan gaat het waarschijnlijk om greenwashing.
• Het is een ‘ding’. Een one-of-marketingcampagne is precies dat. Eenmalig. Kwaliteitsmerken hebben duurzaamheid in hun DNA ingebouwd.
• Het plaatje klopt niet helemaal. Gezond verstand zegt dat er iets niet klopt als een tabaksbedrijf advies geeft over gezondheid en welzijn. Als je het gevoel hebt dat er verborgen doelen worden nagestreefd, is dit meestal ook wel het geval.
• De statements zijn moeilijk te controleren. Zelf onderzoek doen loont altijd. Als de marketingclaims van een bedrijf niet kunnen worden ondersteund met specifieke details, of als de verklaringen vaag en onduidelijk klinken, zijn ze waarschijnlijk onzin.
• De campagne is is reactief in plaats van proactief. Bedrijven die duurzaam willen overkomen vanwege de reacties van klanten, doen dit om de klanten tevreden te stellen en hun winst te vergroten. Niet om het milieu te helpen.
• Natuurlijke, groene graphics. Gooi er een groen kleurtje overheen, voeg een plantje toe aan de foto en hup, je bent milieuvriendelijk. Overmatig gebruik van vrolijke bloemen, graslanden, glooiende bergen, dieren en natuur is een afleiding van wat er werkelijk gebeurt.
• Het idee is té gefocust. McDonald's mag dan wel gerecycled papier in hun tassen gebruiken, ze blijven nog altijd een van de grootste vervuilers door de methaan emissie in de bio-industrie.
• Woorden zonder inhoud. Als de tekst en woorden die in de communicatie van het merk worden gebruikt substantiële informatie missen, dan is hier waarschijnlijk een reden voor- er is geen inhoud! Zie hieronder voor een lijst met woorden die vaak worden gebruikt maar die in werkelijkheid vrij weinig betekenen.

Aan deze woorden herken je Greenwashing

Over het algemeen hebben grote bedrijven slimme marketeers in dienst: ze weten heel goed hoe ze bepaalde woorden moeten gebruiken om klanten aan te trekken.

Deze woorden betekenen niet altijd wat we denken of missen concreetheid. Hier zijn enkele voorbeelden van woorden die worden gebruikt om te greenwashen:

• Natuurlijk - Cyanide en asbest zijn ook natuurlijk. Dat maakt ze niet geschikt of gezond voor gebruik.
• Biologisch - Een modewoord dat op zichzelf niets betekent, tenzij het biologisch gecertificeerd is.
• Milieuvriendelijk - Vriendelijk zijn voor het milieu? Deze term valt op veel verschillende manieren in te vullen.
• Eco & Bio - 'Eco' en 'Bio' varianten verschillen vaak slechts in naam. Controleer of ze daadwerkelijk beter zijn voor het milieu.
• Groen - Groen gaan of zijn is een ander hypewoord zonder inhoud.
• Duurzaam - Als niet concreet wordt uitgelegd wat er precies duurzaam is aan het product is ook deze term heel breed in te vullen.
• x% biologisch afbreekbaar - Een product is binnen een mensenleven volledig biologisch afbreekbaar of niet. Alle andere percentages zijn een hype.

Nogmaals, je zult zien dat deze woorden ook worden gebruikt door oprechte bedrijven die zich echt inzetten voor het milieu en niet alleen door oneerlijke merken.

Het probleem is dat geen van deze woorden wordt gereguleerd door een overkoepelende instantie of overheid.

Daardoor kunnen bedrijven ze naar believen gebruiken, waardoor consumenten mogelijk worden misleid om iets te kopen dat niet zo duurzaam is als hen wordt voorgehouden.

Vandaar dat het belangrijk is om de communicatie en acties van een bedrijf onder de loep te nemen volgens de criteria die we zojuist hebben genoemd.

Nu weet je dus hoe je greenwashing kunt herkennen!

Kom op, laten we eens kijken naar enkele voorbeelden van bedrijven die deze trucjes toepassen.

Voorbeelden van greenwashing door bekende bedrijven

We hebben enkele van de meest flagrante voorbeelden van greenwashing voor je geselecteerd. Ze zijn complex, misleidend en in het beste geval niet meer dan een reeks halve waarheden.

Misschien heb je de posters op internet, billboards of elders gezien: Het bekende fast fashion merk H&M heeft een “Conscious” collectie gelanceerd.

H&M beweert dat: "elk kledingstuk in de collectie is gemaakt van duurzaam geproduceerde materialen, zoals 100% biologisch katoen of gerecycled polyester".

De Noorse Consumentenbond maakte hier al snel een einde aan en zei:

'De informatie op [website van H&M] is te algemeen. Er wordt niet aangeduid hoeveel gerecycled materiaal er nu daadwerkelijk wordt gebruikt in elk kledingstuk en wat de concrete duurzame voordelen zijn.'

Dat is nog niet alles.

De 'Pinatex'-productlijn van H&M maakt gebruik van fruitbladeren die anders zouden worden weggegooid als vervanging voor leer. Echter bevatten de kledingstukken nog steeds op petroleum gebaseerde chemicaliën en worden ze op de markt gebracht als 'milieuvriendelijk'.

Daar komt nog bij dat de hoeveelheid niet-hernieuwbare energie die nodig is om de ananasbladeren te verwerken, aantoonbaar vele malen hoger is dan het gebruik van dierlijke producten.

Conclusie:

• Fast Fashion merken doen volop aan greenwashing (het is niet voor niets dat ze de kleding zo goedkoop kunnen verkopen).
• Deze bedrijven pushen elke week een nieuwe trend. Dit stimuleert consumptie en verspilling.
• Het gebruik van natuurlijke producten is niet altijd beter. Vaak laten ze een grote ecologische voetafdruk achter.

Greenwashing van verpakkingen & alternatieve materialen

Terwijl veel bedrijven enorme budgetten blijven uitgeven om zogenaamd eco-verantwoordelijke producten te 'greenwashen', worden verpakkingen vaak over het hoofd gezien.

Wist je dat wegwerpplastic verantwoordelijk is voor de helft van alle plasticvervuiling?

Resultaat: de zeebodem ligt vol en ons water is vervuild met microplastic.

Het gebruik van meer traditionele materialen zoals aluminium, karton of glas zal toenemen naarmate landen wegwerpplastic zullen gaan verbieden.

Dit is goed nieuws en slecht nieuws: de verpakkingsindustrie zal zich aanpassen en is klaar om te innoveren. Maar sommige bedrijven zullen ook gebruik maken van de situatie om te greenwashen.

Dit zijn de greenwash materialen die je beter kunt vermijden:

Veganistische lijm

We krijgen hier bij Packhelp vaak het verzoek voor dozen gemaakt met veganistische lijm.

De lijm die in golfkartonnen dozen wordt gebruikt, is echter standaard veganistisch omdat het gebruik maakt van de zelfklevende polymeren van rubberbomen.

Leuk toch, deze dozen op de foto? Ontdek hoe het merk Malimo eco verzenddozen gebruikt om hun producten te verpakken.

Het is echter waar dat veel duct tapes en andere kleefmiddelen gebruik maken van dierlijke producten zoals collageen (dit wordt gevonden in dierenhuid en beenmerg).

Maar dit soort lijm wordt niet gebruikt voor golfkartonnen dozen.

En dit om een ​​simpele reden: het heeft nu eenmaal niet de structurele integriteit die nodig is om de vezels van de papierpulp aan elkaar te lijmen.

Ontdek meer over de lijmen die we gebruiken bij Packhelp.

Gerecycled plastic

We gebruiken teveel plastic op petroleumbasis en veel te veel ervan komt op stortplaatsen terecht, daar is geen twijfel over mogelijk. Het probleem is echter dat plastic recyclen nu ook niet bepaald ideaal is.

Wanneer plastic wordt verwarmd om te kunnen worden hervormd, komen er CO2 en methaan gassen vrij in de atmosfeer.

Veel materialen gemaakt van gerecycled plastic zijn onderzocht door milieuactivisten. Zoals wegen gemaakt van gerecycled plastic. Door gebruik en slijtage komen er microscopisch kleine stukjes plastic op petroleumbasis vrij.

Deze deeltjes komen in de lucht die we inademen terecht. Of ze dalen neer op de grond waardoor ze bij regen in de waterwegen terecht komen.

Hoewel dit niet direct betrekking heeft op gerecyclede plastic verpakkingen is het belangrijk om te onthouden dat gerecycled plastic nog steeds op petroleum gebaseerd plastic is. 

Bamboe

Bamboe wordt vaak gezien als een magisch probleemoplossend materiaal. En met een goede reden: het groeit zeer snel, is hernieuwbaar, gemakkelijk te kweken en het vereist geen pesticiden. Bamboe kan plastic in veel situaties prima vervangen.

OK! Probleem opgelost dus? Niet helemaal..

Zoals elk landbouwproduct moet bamboe worden verbouwd en geoogst. En om dat te doen, heeft bamboe water, grote open ruimtes en intensieve arbeid nodig. Om aan de groeiende vraag te voldoen, worden er op dit moment hele bossen gekapt om plaats te maken voor enorme bamboeplantages.

Bovendien vereist het verwerken van bamboe het gebruik van vervuilende chemicaliën.

En dan hebben we het nog niet gehad over de duizenden kilometers die de schepen met bamboe materiaal moeten afleggen vanaf de evenaar om ons te bereiken.

Bioplastic

Bioplastics zijn materialen die zijn gemaakt van 'natuurlijke' stoffen en dus niet van chemicaliën op basis van petroleum. Deze natuurlijke stof is vaak plantaardig materiaal zoals maïs of palmbladeren of biomassa uit compostfabrieken.

Hoewel het top is dat dit materiaal gemaakt is van restproducten, hebben bioplastics toch nog wat inherente problemen.

Studies hebben aangetoond dat bioplastic producten nog steeds dezelfde bedreiging vormen voor het milieu aangezien ze alleen biologisch afbreekbaar zijn in industriële faciliteiten.

Bioplastics die gecertificeerd zijn voor zowel thuis- als industriële compost breken nog steeds niet af in water, waar ze de grootste bedreiging vormen voor de natuur.

Bovendien worden plantaardige bioplastics meestal gemaakt van maïs- of kokosvezel. Maïs- en kokosplantages zijn samen met palmolie verantwoordelijk voor ontbossing over de hele wereld.

Daarbij komt dat het bijna onmogelijk is om vast te stellen of het 'plantaardige' deel van bioplastics uit een gekapt regenwoud of ergens anders vandaan komt.

De oplossing voor greenwashing in de verpakkingssector?

Je zou natuurlijk kunnen zeggen dat de meest ecologische oplossing voor verpakkingen, geen verpakkingen is. Want wie verpakking zegt, zegt afval.

Helaas is het niet zo eenvoudig.

Veel producten kunnen nu eenmaal niet zonder verpakking worden verstuurd en vervoerd. Dit wordt nog duidelijker door de opkomst van e-commerce en alle verzendingen die daarbij horen.

Het goede nieuws is dat de technologie om met nieuwe, betere materialen te werken met grote sprongen vooruitgaat. Natuurlijk is er nog geen perfect alternatief maar er wordt zeker vooruitgang geboekt.

Zelfs met zijn gebreken is bioplastic nog steeds een betere keuze dan op petroleum gebaseerd plastic.

Ook wordt verwacht dat materialen gemaakt van bijvoorbeeld paddenstoelen en hennep in de komende jaren in populariteit zullen toenemen.

Bekijk onze plasticvrije producten

Composteerbare poly verzendzakken zijn een goede optie wanneer je producten zoals kleding of andere voorverpakte goederen per post verzendt.

Al onze bio poly verzendzakken zijn composteerbaar in industriële compostfabrieken en kunnen worden bedrukt met jouw logo.

Kies voor kartonnen verpakkingen

Voor veel e-commerce merken is de beroemde kartonnen doos nog altijd de meest milieuvriendelijke verpakking. De meeste kartonnen dozen zijn namelijk gemaakt van gerecyclede materialen en omdat ze in bulk worden geproduceerd is het productie process redelijk energiezuinig. 

De natuurlijke look van karton geeft ook een millieuvriendelijke indruk. Dit is iets wat het merk Sheyn slim heeft meegnomen in hun verpakkingdesign. 

Wanneer een kartonnen doos plasticvrij is, geen pakbonnen heeft, bedrukt is met inkt op waterbasis en geen plakbandresten bevat, kan het zo op de composthoop worden gegooid, waar het karton op natuurlijke wijze afbreekt en geen schade aanricht.

We staan ​​er niet altijd bij stil, maar een kartonnen doos is vaak het meest logische alternatief voor plastic verpakkingen.

Nu is het aan jou!

Greenwashing schaadt zowel consumenten als eerlijke bedrijven voor wie het milieu er echt toe doet.

Gelukkig ben je nu gewapend met de kennis om greenwashing te herkennen en om bedrijven te onderscheiden die concreet en oprecht handelen voor het milieu.

Als we de tips zouden moeten samenvatten om als consument geen slachtoffer van te zijn van greenwashing komt het neer op de volgende punten:

Pas op voor vage veelbelovende communicatie
Maar vooral: doe je onderzoek en vraag door

Als je je als bedrijf serieus wil inzetten voor het milieu is overstappen op duurzame verpakkingen een stap in de goede richting. Packhelp kan je hierbij helpen. We zijn nog niet perfect maar we doen ons best om de juiste kennis te vergaren. Bekijk onze  verpakkingen en maak zelf je keuze!

Bekijk alle verpakkingen